
महोत्तरी - राजनीतिक रूपान्तरणले कहिलेकाहीँ त्यस्ता तरंगहरु ल्याउँछ, जसले एउटा गाउँ, एउटा वडा, वा सिङ्गो नगरकै राजनीतिक ध्रुवीकरणमा ठूलो असर पार्न सक्छ। यस्तै एउटा घटना हालै बर्दिवास नगरपालिका वडा नम्बर ६ मा देखिएको छ — जब माओवादी केन्द्रका नेता रामप्रित महतोले नेपाली कांग्रेसमा प्रवेश गरे।
शुक्रवार धनुषाको जनकपुरधाममा आयोजित एक विशेष कार्यक्रमका बीच नेपाली कांग्रेसका सभापति तथा पूर्वप्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले रामप्रित महतोको कांग्रेस प्रवेशलाई औपचारिकता दिए। साबिकमा वडास्तरीय राजनीति माओवादी र कांग्रेसबीच प्रतिस्पर्धात्मक अवस्थामा रहँदै आएको भए पनि अबको समीकरण भने भिन्न देखिन थालेको छ।
रामप्रित महतो बर्दिवास नगरपालिका वडा नम्बर ६ मा चिनिएका राजनीतिक व्यक्तित्व हुन्। उनले लामो समयसम्म माओवादी केन्द्रको संगठन विस्तारमा भूमिका खेलेका थिए। स्थानीय चुनावदेखि जनचेतनामूलक अभियानहरूसम्म, उनले माओवादीको झण्डा बोकेर जनताको बिचमा काम गरेका थिए।
तर पछिल्ला केही वर्षमा राजनीतिक दिशा र दलभित्रको नेतृत्व शैलीप्रति उनी असन्तुष्ट हुँदै गएको उनको भनाई छ ।
रामप्रित आफैंले पार्टी प्रवेश कार्यक्रममा दिएको अभिव्यक्तिमा भने, “अब देशलाई समृद्ध र स्थिर बनाउने जिम्मेवारी कांग्रेसको काँधमा आएको छ। म आजदेखि समावेशी, लोकतान्त्रिक र विकासमुखी राजनीतिमा लाग्नेछु।”
रामप्रितको कांग्रेस प्रबेशले बर्दिवास–६ मा कांग्रेसको संगठनात्मक अवस्था बलियो हुँने अनुभूति भएको छ। स्थानीय नेताहरूको भनाइमा महतो जस्ता सक्रिय र जनस्तरमा लोकप्रिय व्यक्तित्वको आगमनले पार्टीलाई एकातिर सशक्त बनाउनेछ भने अर्कोतर्फ वडा–स्तरीय चुनावमा निर्णायक प्रभाव पार्नेछ।
नेपाली कांग्रेसका पुराना नेता तथा वडा–६ का कार्यकर्ता राजकुमार महतोले ले भने, “रामप्रितजीको आगमन पार्टीको लागि मात्र हैन, वडाबासीका लागि पनि आशाको किरण हो। उहाँको अनुभव र सञ्जाल कांग्रेसका लागि अमूल्य हुनेछ।”
विगत केही समयदेखि बर्दिवास–६ मा गुटगत राजनीतिले स्थानीय समन्वयमा असर पु¥याउँदै आएको हरुको रामप्रितको प्रबेशले कांज्रेस भित्रको गुटगत राजनीति अन्त्य भएको छ।
माओवादी केन्द्र भित्रकै आन्तरिक असहमति, शक्ति संघर्ष र सैद्धान्तिक विचलनका कारण रामप्रितजस्ता नेताहरू असन्तुष्ट हुँदै गएका थिए। त्यसकै फलस्वरुप केही स्थानीय वडामा पार्टीको सांगठनिक कामहरू निष्क्रिय बन्दै गएका थिए, जसका कारण माओवादी कार्यकर्तामा निराशा बढेको थियो।
त्यसको ठीक विपरीत, नेपाली कांग्रेसले वडास्तरमा स्थानीय सञ्जाल विस्तार, सामाजिक सेवा र समावेशी नेतृत्वका आधारमा जनतामा विश्वास जित्दै आएको छ। रामप्रितको कांग्रेस प्रवेशसँगै ती प्रयासहरू अझ सुदृढ हुने अपेक्षा गरिएको छ।
जनकपुरधाममा आयोजित उक्त कार्यक्रममा केवल प्रवेश मात्र हैन, एक प्रकारको राजनीतिक संकेत पनि दिइएको थियो। शेरबहादुर देउवाले आफ्नो सम्बोधनमा महतोको प्रवेशलाई “नयाँ युगको सुरुवात” भनेर व्याख्या गरे। उनले भने, “माओवादी आन्दोलनमा योगदान दिएका नेताले कांग्रेस रोज्नु भनेको अब लोकतान्त्रिक मूल्य मान्यताको जीत हो। हाम्रो पार्टी सबैलाई अँगाल्ने नीति लिएर अघि बढिरहेको छ।”
कार्यक्रममा धनुषा, महोत्तरी, सिरहा र सर्लाहीका कांग्रेस कार्यकर्ताहरूको बाक्लो उपस्थिति रहेको थियो। विशेषगरी बर्दिवासबाट उल्लेखनीय संख्यामा नेता तथा कार्यकर्ता कार्यक्रममा पुगेका थिए, जसले रामप्रितको आगमनलाई ठूलो राजनीतिक घटनाका रूपमा चित्रण ग¥यो।
स्थानीय मतदातामा महतोको राजनीतिक परिवर्तनलाई लिएर मिश्रित प्रतिक्रिया देखिएको छ। केहीले यसलाई “स्वागतयोग्य र प्रगतिशील सोच” मानिरहेका छन् भने केहीले “राजनीतिक लाभका लागि गरिएको कदम” भन्दै आलोचना पनि गरेका छन्।
बर्दिवास–६ का नेपाली कांग्रेसका नेता तथा सामाजिक अभियन्ता राजकुमार महतो भन्छन्, “राजनीति भनेको विचारको कुरा हो। यदि नेताले विचार परिवर्तन गरेर जनहितको पक्षमा काम गर्छ भने त्यो स्वागतयोग्य हो।
रामप्रित महतोले पार्टी प्रवेशपछि दिएको अभिव्यक्तिमा वडाको विकास, शिक्षा, स्वास्थ्य र पूर्वाधार निर्माणलाई प्राथमिकतामा राख्ने बताएका छन्। “राजनीति अब नाराको होइन, नतिजाको स्वरुप हो भन्दै भने,अब म कांग्रेसमा रहेर विकासको काम गरेर देखाउनेछु,”
नेपाली कांग्रेस बर्दिवास नगर समितिका सभापती युबराज पोखरेलले पनि महतोको स्वागत गर्दै भने, “हामी वडास्तरदेखि नगरस्तरसम्म अब सशक्त ढंगले कांग्रेसलाई अगाडि बढाउनेछौं। रामप्रितजीको अनुभव र जोश दुवैलाई सदुपयोग गर्नेछौं।”
बर्दिवास नगरपालिका वडा नम्बर ६ मा रामप्रित महतोको कांग्रेस प्रवेश सानो घटना होइन। यो वडाको मात्र हैन, सिंगो नगर क्षेत्रकै राजनीतिक सन्तुलनलाई असर पार्ने एउटा संकेत हो। जब एकजना प्रतिबद्ध नेता पुरानो दल परित्याग गरी नयाँ विचारधारामा प्रवेश गर्छन्, त्यसको असर तल्लो तहको संगठन, मतदाता र भावी नेतृत्व निर्माणमा दीर्घकालीन हुन्छ।
अब हेर्न बाँकी कुरा के हो भने – रामप्रित महतो कांग्रेसमा रहेर कस्तो राजनीति गर्छन? के उनी आफ्नो विगतको आन्दोलनकारी छविलाई उपयोग गर्दै विकासमुखी राजनीतिमा सफलता हासिल गर्न सक्छन? अनि कांग्रेसले उनको आगमनलाई संगठन मजबुत बनाउने अवसरका रूपमा लिन सक्छ त?
समयले यी सबै प्रश्नहरूको उत्तर दिनेछ। तर अहिलेलाई, बर्दिवास–६ को राजनीतिक नक्सामा रामप्रित महतो एउटा नयाँ मोडको संकेत बन्दै अघि बढेका छन्।